De overstap naar online onderwijs: ‘Een-op-een overzetten is mijn eer te na’

Het onderwijs blijft ook na de zomer voorlopig voor een groot deel online plaatsvinden. Zo ook de mastercursus Trends in Science Education & Communication. Docent Liesbeth de Bakker volgde in juni de cursus ‘(Her)ontwerp je onderwijs in coronatijd’ van Onderwijsadvies & Training en Educate-it om de overstap naar online te maken. “Ik had ook alles een-op-een kunnen overzetten en dan leren de studenten vast de basis. Maar dat is mijn eer te na. Ik wil dat we aan het eind voelen dat we samen iets hebben geleerd en doorgemaakt.”

Afwas

Tijdens de cursus heeft De Bakker vooral geleerd hoe ze haar cursus interactief maakt, want anders haken studenten af. Dat begint al bij het voorstelrondje in de eerste week. “Probeer je maar eens in te beelden dat twintig studenten allemaal twee minuten krijgen om zichzelf te introduceren. Dan ben je zo veertig minuten verder en staat de helft binnen no time de afwas te doen”, schetst De Bakker. “Nu laten we ze korte video’s maken die ze van tevoren moeten bekijken. Dat is veel dynamischer en aansprekender.”

Te lief

Er doen ongeveer twintig studenten mee aan het vak. De meerderheid kent elkaar niet en toch moeten ze in de loop van de cursus peer feedback geven. Ook dat is online een uitdaging, voorziet De Bakker. “Wil je dat studenten op een correcte manier zeggen wat ze echt vinden, dan moet er sociaal contact zijn geweest. Anders krijg je kwetsende opmerkingen of blijft het juist te lief en is er geen leereffect. In het fysieke onderwijs ontstaat dat contact automatisch. Studenten lopen samen naar het lokaal of spreken elkaar in de pauze. Online zijn die kansen er veel minder, dus moet je dat zelf faciliteren en rustig opbouwen.”

Geheim

Het vak van De Bakker bestaat voor een groot deel uit het voeren van discussies over bepaalde thema’s. Hoe zorg je ervoor dat studenten meedoen in een discussie via MS Teams? Het geheim zit hem in de voorbereiding, zo leerde De Bakker. “Studenten lezen de literatuur van tevoren en beantwoorden kernvragen. Dat doen ze via een platform waarop je artikelen interactief kunt maken. Zo weet ik precies waar de studenten tegenaan lopen, nog voordat we aan de sessie beginnen. Dan kun je heel gericht aan de slag.”

Diepe verwerking van de stof

De Bakker is een heel eind met het herontwerpen van de cursus. Samen met een aantal student-assistenten zet ze momenteel de puntjes op de i. Een aantal nieuwe onderdelen blijft ze inzetten, ook als het onderwijs weer volledig op het USP kan plaatsvinden. De Bakker: “Uiteindelijk leveren deze veranderingen ruimte op voor diepere verwerking van de stof en daar wil je als docent naartoe. De coronacrisis en daarmee de overstap naar online dwingen ons om te bedenken hoe je dat bereikt en daar tijd in te investeren.”

Volg de workshop ‘(Her)ontwerp je onderwijs in coronatijd’ in augustus of september.