Terugblik op inspiratiecafé ‘Future Learning Spaces’

Docenten gebruiken steeds vaker activerende werkvormen, zoals samenwerken en discussiëren. Dat wordt echter niet gefaciliteerd door traditioneel ingerichte onderwijsruimtes. In het TLL inspiratiecafé van 4 juli vertelde Laurien Jansen (projectmedewerker onderwijs en ICT binnen Educate-it) over het onderzoek van Educate-it naar de onderwijsruimtes van de toekomst, en hoe je als docent zelf kunt experimenteren met actieve en innovatieve werkvormen.

Jansen participeert in het Educate-it project (Future) Learning Spaces en ondersteunt docenten die gebruik willen maken van het TLL. Met het project wordt onderzocht welke eisen en randvoorwaarden moeten worden gesteld aan een toekomstbestendige leeromgeving die voldoet aan de ambities en onderwijsvisie van de Universiteit Utrecht.

Passief of actief leren

Vroeger was onderwijs gericht op kennisoverdracht: de docent gaf college en de student was een passieve kennisontvanger. Tegenwoordig wordt kennis niet meer gezien als pakketje dat de docent simpelweg overdraagt. In plaats daarvan gaat men ervan uit dat studenten actief kennis construeren. Jansen: “Tijdens de contactmomenten maakt de student zich de kennis eigen door er actief mee aan de slag te gaan. Door actieve werkvormen in te zetten, zoals samenwerken, debatteren en mindmapping, stimuleert de docent diverse cognitieve niveaus bij de student die zorgen voor verbreding en verdieping van de kennis.” Om actieve werkvormen te faciliteren zijn onderwijsruimtes nodig die uitnodigen tot het maken van eigen ruimte-indelingen.

Oude onderwijsruimtes

De inrichting van de meeste onderwijsruimtes reflecteert nu nog het oude beeld van leren. De docent heeft een schoolbord en een bureau en kijkt uit op rijen studenten aan tafels. Het is moeilijk en soms onmogelijk om een dergelijke ruimte te gebruiken voor actieve werkvormen. Vaak kunnen de tafels niet worden losgekoppeld of is de ruimte te klein. Jansen stelt dat in de praktijk de onderwijsomgeving vaak het leerdoel bepaalt, terwijl het eigenlijk andersom zou moeten zijn, namelijk dat het leerdoel bepaalt hoe de ruimte wordt ingedeeld.

Future Learning Spaces

Op verschillende locaties van de Universiteit Utrecht kun je als docent experimenteren met innovatieve en actieve werkvormen. Je kunt uitproberen welke indeling van de ruimte past bij de leerdoelen die je in je onderwijs gesteld hebt. Het TLL is één van de locaties waar dat mogelijk is. Voor het (Future) Learning Spaces project worden de initiatieven en ervaringen in alle experimentele onderwijsruimtes gebundeld en geanalyseerd. Jansen deelt opvallende bevindingen tot nu toe: “We merken in het TLL dat docenten het meest hebben aan het flexibele meubilair. Een Active Learning Space hoeft dus niet perse technologierijk te zijn.”

Meedoen

Docenten worden van harte uitgenodigd om gebruik te maken van de experimentele onderwijsruimtes. Je kunt een les met actieve werkvormen geven op één van de onderstaande locaties.

Meer weten?

• Lees meer over het Educate-it project (Future) Learning Spaces
• Docenten kunnen in verschillende innovatieve ruimtes van de UU aan de slag
• Bekijk en reserveer de Onderwijs-testruimtes in het TLL
• Voor vragen kun je Laurien Jansen benaderen

Auteur: Lot Isarin (masterstudent Science Education and Communication aan de Universiteit Utrecht)

Foto’s: Ivar Pel